Dr Janusz Gmitruk dyrektor Muzeum Historii Polskiego Ruchu Ludowego uprzejmie zaprasza na promocję książki pt.: Opowiedz nam swoją historię. 100 lat niepodległości w historii mojej rodziny. Redakcja naukowa: dr Janusz Gmitruk, dr Tadeusz Skoczek.
Spotkanie odbędzie się 9 lutego 2023 r. o godz. 12.00 w siedzibie Muzeum Historii Polskiego Ruchu Ludowego Warszawa, Al. Wilanowska 204.
Program
Dr Janusz Gmitruk (MHPRL)
Chłopi i powstanie styczniowe. Zarys problematyki
Dr hab. Arkadiusz Indraszczyk (MHPRL, UPH)
Sytuacja międzynarodowa Polski w okresie powstania styczniowego
Dr hab. Jerzy Mazurek (MHPRL, UW)
Ks. Kacper Kotkowski (1814–1875). Zarys życia i działalności członka władz powstańczych
województwa sandomierskiego
Dr Mateusz Ratyński (MHPRL)
Powstanie styczniowe we wspomnieniach rodzinnych polityka
ruchu ludowego i parlamentarzysty Jana Dębskiego
Dr hab. Ewelina Podgajna, dr hab. Marcin Wichmanowski (UMCS)
Tradycja powstańcza w myśli politycznej ruchu ludowego w dwudziestoleciu międzywojennym
Prof. dr hab. Romuald Turkowski (UW)
Kult powstania styczniowego w działalności wiejskich organizacji młodzieńczych II RP
Dr Mirosława Bednarzak-Libera (MHPRL)
Współczesna pamięć o powstaniu styczniowym
W trakcie sympozjum zostanie zaprezentowana najnowsza pozycja wydawnicza
Muzeum Historii Polskiego Ruchu Ludowego autorstwa Janusza Gmitruka
pt. Powstanie styczniowe w panoramie dziejów
◾️◾️◾️W dniu wczorajszym, 26 stycznia 2023 zmarł w Warszawie ZBIGNIEW ANDRZEJ JUDYCKI
Dziennikarz, biograf Polonii, autor słowników biograficznych.
Ur. 4 IX 1948, Opatów.
◾️Studia, kariera naukowa: Uniwersytet Jagielloński – studia prawniczo-administracyjne, 1970-74, studia podyplomowe w Akademii Ekonomicznej w Poznaniu 1976-77 i na Uniwersytecie Mikołaja Kopernika w Toruniu 1978-80, (etnografia, specjalizacja – folklor polonijny); doktor nauk humanistycznych 1994; habilitacja 1996 na Polskim Uniwersytecie na Obczyźnie (PUNO) w Londynie, od 1996 docent a następnie profesor PUNO.
Praca, kariera zawodowa, działalność kulturalna. We Francji w latach 1980-2006, m.in. redaktor naczelny Kwartalnika Biograficznego Polonii w Paryżu i współzałożyciel Institut de Recherches Biographiques w Vaudricourt; redaktor w tygodniku „Głos Katolicki” i miesięczniku „Nasza Rodzina” w Paryżu 1990-2012. Założyciel i wiceprezes (1994-1997) Polskiego Stowarzyszenia Autorów, Dziennikarzy i Tłumaczy w Europie z siedzibą w Paryżu. Główny specjalista oraz pełnomocnik komendanta głównego ds. popularyzacji i historii Policji w Komendzie Głównej Policji w Warszawie 2008-2012; prorektor Wyższej Szkoły Humanistyczno-Przyrodniczej w Sandomierzu 2010-2012; doradca marszałka województwa mazowieckiego ds. Polonii i spraw zagranicznych 2011; ekspert w Parlamentarnym Zespole ds. Służb Mundurowych Sejmu RP 2012-2015; redaktor prowadzący w Wydawnictwie Sejmowym w Warszawie 2017-2018; przewodniczący Rady Fundacji Sedeka w Warszawie 2018-; współpracownik Muzeum Historii Polskiego Ruchu Ludowego oraz Muzeum Niepodległości w Warszawie 2008-. Inicjator budowy pomnika Polonii w Warszawie. Organizator 22 międzynarodowych sympozjów biografistyki polonijnej (m.in. Paryż, Londyn, Bruksela, Wiedeń, Rzym, Stella Plage, Warszawa, Kraków, Lublin). Inicjator wystawy „Polscy w siłach zbrojnych i policji państw obcych” 2016.
◾️Publikacje: autor ok. 2000 artykułów oraz autor, współautor lub redaktor ponad 60 publikacji książkowych, m.in. The Polish Armorial/Armorial Polonais, w języku angielskim i francuskim (Chateau Thierry 1988), Poles in Great Britain (t. I Londyn 1995, t. II Londyn 1998), Les Polonais en France, w języku francuskim (Paris 1996), Polacy w Austrii (Lublin 1999), Krakowianie w świecie. Słownik biograficzny (Toruń 2000), Słownik biograficzny. Polonia (Warszawa 2000), Polacy w Belgii i Luksemburgu. Słownik biograficzny (Toruń 2000), Rodacy w obcych mundurach. Słownik biograficzny (Toruń 2001), Les Polonais en Belgique et au Luxembourg (Toruń 2001), W służbie Bogu i światu. Słownik biograficzny (Toruń 2002), Podhalanie. Słownik biograficzny (t. I-III Vaudricourt-Zakopane 2005-2014), Oblaci polscy we Francji, Belgii i Luksemburgu, album (t. I-III Warszawa 2006), Architekci polscy w świecie, album (t. I, Warszawa 2006), Polscy sportowcy w świecie. Słownik biograficzny (Kielce 2007), Świętokrzyskie biografie. Słownik biograficzny (Kielce 2007), Polscy duchowni w świecie. Słownik biograficzny (Kielce 2008), Polski Uniwersytet na Obczyźnie. Słownik biograficzny pracowników naukowych (Londyn 2008), Encyklopedia Policji. Część biograficzna, t. I-II (Kielce 2011), Polscy sportowcy w świecie (Warszawa 2014), Ilustrowany Słownik Biograficzny Polonii Świata, tom I (Lublin 2014), Polscy kawalerowie Legii Honorowej (Warszawa 2015), Mazowieccy muzealnicy (Warszawa 2015), Polscy muzycy w świecie. Słownik biograficzny (Warszawa 2015), Pod obcymi sztandarami. Generałowie polskiego pochodzenia w siłach zbrojnych państw obcych (Warszawa 2016), Mazowszanie w świecie. Słownik biograficzny (Warszawa 2016), Mazowieckie muzea, galerie sztuki, antykwariaty i archiwa (Warszawa 2016), Twórcy wizerunku Polonii, album (t. I-II Warszawa 2018-2019), Pod obcymi sztandarami. Oficerowie polskiego pochodzenia w siłach zbrojnych państw obcych (Warszawa 2019), Kardynałowie i biskupi polskiego pochodzenia w świecie (Warszawa 2019), Lekarze polskiego pochodzenia w świecie (Kielce 2020), Mała encyklopedia Polonii francuskiej (Warszawa 2021), Wojna polsko-rosyjska. Słownik biograficzny (Warszawa 2021), Polacy w armii Napoleona. Słownik biograficzny dowódców (Warszawa 2021), Pamięć wykuta dłutem. Pomniki animalistyczne w Polsce i na świecie (Kielce 2021).
◾️Organizacje: honorowy profesor Uniwersytetu Jana Kochanowskiego w Kielcach 2008-; honorowy członek Międzynarodowego Stowarzyszenia Policji 2002-. Redaktor naczelny Policyjnego Magazynu Historycznego „Policjanci” 2008-. Członek redakcji: kwartalnika „Niepodległość i Pamięć”, „Kwartalnik Kresowy”, „Res Cresowiana”.
◾️Nagrody i odznaczenia. Laureat wielu nagród m.in. francuskiej nagrody historyków „Prix Piarron de Chamousset”, nagrody naukowej Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego Jana Pawła II, nagrody miasta Kielc, nagrody im. św. Brata Alberta, polonijnej nagrody literackiej „Złota Sowa” (Wiedeń), nagrody Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego. Odznaczenia m.in.: Krzyż Komandorski Orderu Świętego Stanisława, Krzyż Komandorski Orderu Świętego Wojciecha, Złoty Krzyż Zasługi, odznaka honorowa „Bene Merito”, Order Polonia Mater Nostra Es, Złoty Medal „Za zasługi dla Policji”, Złoty Medal Wojska Polskiego, Krzyż Błękitny „Za zasługi dla Stowarzyszenia Muzeum Policji”, Medal „Gloria Interepidis et Animi Promptis”, Medal Militio Pro Christo, Medal Exuli Bene de Ecclesia Merito (Rzym), Złoty Medal Międzynarodowej Akademii Lutecja w Paryżu, Medal „Pro Memoria”, Medal „Benemeriti de Opere Fvndato Ioannis Pavli PP. II”, Medal Arthura Troppa, Medal „Pro Masovia”, Krzyż „Za zasługi dla Związku Kombatantów RP i byłych więźniów politycznych”.
https://wydawca.com.pl/2021/09/21/lpk-zbigniew-andrzej-judycki/. Dostęp: 27.01.2023
◾️Współpraca z Muzeum Historii Polskiego Ruchu ludowego.
Od 2004 ogólna współpraca naukowa; od 2015 stała współpraca z Instytutem Ruchu Ludowego (organizacja konferencji biograficznych poświęconych Polonii, współtwórca z III Oddziałem MHPRL w Warszawie im. Ignacego Jana Paderewskiego poświęconym Wychodźstwu Polskiemu, współorganizator powstania pomnika Polonii w Warszawie; w przygotowywaniu do druku Leksykon Polonii).
Fot. Tymon Markowski / MSZ / Creative Commons
Muzeum Historii Polskiego Ruchu Ludowego
Muzeum Niepodległości
Stowarzyszenie Historyków Wojskowości
Zakład Historii Ruchu Ludowego
uprzejmie zapraszają na konferencję naukową nt.
80. rocznica powstania zamojskiego. Prawda i pamięć
Obchody odbędą się 1 lutego 2023 r. o godz. 9.00
w Muzeum Niepodległości, Warszawa, Al. Solidarności 62
PROGRAM
Powitanie i otwarcie wystawy
• dr Tadeusz Skoczek – dyrektor Muzeum Niepodległości
• dr Janusz Gmitruk – dyrektor Muzeum Historii Polskiego Ruchu Ludowego
REFERATY (15 min.)
• dr Mirosława Bednarzak-Libera (MHPRL), Ruch ludowy na Zamojszczyźnie
w II Rzeczypospolitej
• dr Mateusz Ratyński (MHPRL), Polityczne aspekty działalności Centralnego
Kierownictwa Ruchu Ludowego
• prof. dr hab. Tadeusz Panecki (SHW), Sytuacja polityczno-militarna w Europie na
początku 1943 r.
• dr Janusz Gmitruk (MHPRL), Geneza powstania zamojskiego
• mgr Longin Kaczanowski (SHW), Martyrologia wsi polskiej 1939–1945
• prof. dr hab. med. Barbara Bartłomowicz-Oesch, Płk. Franciszek Bartłomowicz
„Grzmot” – komendant obwodu Tomaszów Lubelski BCh, główny organizator
powstania zamojskiego
• dr hab. Jerzy Mazurek (prof. UW), Władysław Wyłupek – komendant Obwodu
Zamojskiego BCh, współorganizator walk BCh na Zamojszczyźnie
• dr Beata Kozaczyńska (UPH), Losy dzieci polskich wywiezionych z Zamojszczyzny
w latach 1942–1943
• mgr Małgorzata Karolina Piekarska (MN), Syn dwóch matek
KOMUNIKATY (10 min.)
• mgr Anna Przybylska (ZHRL), Bataliony Chłopskie na Zamojszczyźnie
• mgr Zenon Kaczyński (MHPRL), Powstanie zamojskie w prasie konspiracyjnego
ruchu ludowego
• prof. dr hab. Romuald Turkowski (MHPRL), Obraz wysiedleń ludności wsi
zamojskiej w świetle prasy ruchu ludowego (1942–1943)
• dr Tadeusz Doroszuk, „Powstanie zamojskie” – w fi lmie dokumentalnym
• mgr Joanna Gierczyńska, Tablica poświęcona Dzieciom Zamojskim na terenie Muzeum
Więzienia Pawiak
• mgr Robert Matejuk, („Zielony Sztandar”), Upamiętnianie powstania zamojskiego na
łamach „Zeszytu Historycznego” „Zielonego Sztandaru”
Konferencji towarzyszy wystawa pt. Powstanie zamojskie
Wykorzystano obraz ze zbiorów MHPRL pt. „Zielony Krzyż”, Maciej Milewski, olej, płótno; 80 x 70 cm, 2015
Jeżeli Państwo nie mogli uczestniczyć osobiście w konferencji lub online na FB, całość wydarzenia jest dostępna na profilu MHPRL na FB.
Linki do zapisu transmisji
https://fb.watch/iaIi-IUOPI/
Część 1 – Wstęp
https://fb.watch/iaHYKuav1a/
Część 2 – Kontynuacja
SKRÓCONA RELACJA
https://youtu.be/YdCWkbcP7-U
Zapraszamy
Muzeum Historii Polskiego Ruchu Ludowego Warszawa Oddział Piaseczno zaprasza na zwiedzanie wystawy: Bractwo Strzeleckie w Gniewie. Proces konserwacji sztandaru Bractwa Strzeleckiego Gniew z 1896 roku.
W 2011 roku muzeum nabyło od Wojciecha Ponczka sztandar Bractwa Strzeleckiego w Gniewie z 1896 roku. Niestety stan zachowania sztandaru był zły i wymagał szybkiej konserwacji. Brak XIX wiecznych materiałów i wysokie koszty powodowały, że proces się przedłużał. Pod koniec 2022 roku odnowiony sztandar wrócił do muzeum.
Gniewski Związek Strzelecki powstał prawdopodobnie w średniowieczu. Niestety nie przetrwały żadne informacje o pierwszych latach ich działalności. Pojedyncze wzmianki pochodzą dopiero z końca osiemnastego wieku. W 1896 rząd pruski wyszedł z inicjatywą wskrzeszenia towarzystwa i wykorzystania go do sprawowania nadzoru i zapewnienie bezpieczeństwa w czasach, kiedy w państwie narastał wewnętrzny niepokój. Pierwotnie plac strzelecki Bractwa znajdował się w fosie przy zachodniej części murów obronnych. W 1849 kupiono kawałek ziemi przy trakcie prowadzonym na Bydgoszcz ( dzisiaj Nicponia). Szybko teren zamienił się w park otoczony ogrodami i skwerami oraz przeznaczonymi na ćwiczenia budynkami.
Po odzyskaniu niepodległości Bractwo nadal prowadziło aktywną działalność. Ostatnim królem Bractwa był Bonifacy Pączek, świetny strzelec, trzykrotny król. Ostatnie raz zdobył królewskie insygnia w lipcu 1939 roku. Bonifacy Pączek, ryzykując życie w czasach okupacji niemieckiej przechowywał sztandar ukryty w wózku dziecinnym. Pan Bonifacy wspominał: „ o pięknych czasach , gdy w Nicponi cały Gniew się bawił za sprawą kurkowego bractwa strzeleckiego. Była tam piękna strzelnica, sala balowa z portretami wszystkich królów i rycerzy bractwa. Co miesiąc odbywały się strzelania. Różne były konkursy, np. turniej kawalerów o medal przechodni, zimą strzelali na srebro, na kiełbasy, na kaczki. Ale najważniejsze było lipcowe strzelanie. W niedzielę kto żyw ciągnął do Nicponi. Przyjeżdżali tam także liczni goście-członkowie bractw strzeleckich z Tczewa, Pelplina, Chojnic, Starogardu, Kartuz, Gdyni i innych miejscowości. Wojsko stało w szpalerze, grała orkiestra „.
Na wystawie są prezentowane sztandary, puchary i odznaczenia bractwa strzeleckiego, fotografie i etnografia.
Wystawa będzie czynna do 31 marca 2023 roku.
Marek Lidzbarski.
10 grudnia 2022 r. w Muzeum Historii Polskiego Ruchu Ludowego w Warszawie odbyło się spotkanie laureatów Ogólnopolskich Konkursów Historycznych: XXVIII Konkurs na pamiętnik, wspomnienia, relacje i opracowania „Z dziejów OSP”; XVI Konkurs na prace popularnonaukowe i badawcze dotyczące historii pożarnictwa, Konkurs Strażacy w akcji. Serdecznie gratulujemy laureatom! Zapraszamy do obejrzenia relacji fotograficznej i filmowej ze spotkania.
Relacja fotograficzna:
Zdjęcia: Marian Zalewski (ZOSP RP), Weronika Roś (MHPRL)
Relacja filmowa:
💥⚔️30 grudnia 1942 r. około godz. 6.30 rano stacjonujące koło Wojdy oddziały Batalionów Chłopskich zostały zaatakowane przez 350-osobowy batalion niemieckiej żandarmerii pod dowództwem kpt. Biskady’ego. W pięciogodzinnej walce nie udało się Biskady’emu zniszczyć sił partyzanckich.
MHPRL 18928 – Obraz „ppłk. Franciszek Bartłomowicz bohater Zaboreczna”, Maciej Milewski, 2021
MHPRL 14366 – Obraz „Walki pod Wojdą” z cyklu „Powstanie Zamojskie – tryptyk”, Maciej Milewski i Andrzej Tryzno, 2010
MHPRL 14641 – Obraz „Walki pod Różą” z cyklu „Powstanie Zamojskie – tryptyk”, Maciej Milewski i Andrzej Tryzno, 2010
MHPRL 14255 – Obraz „Z walki pod Zaborecznem”., Maciej Milewski, 2009
MHPRL 14081 – Obraz „Bitwa pod Zaborecznem – studium” z cyklu „Powstanie Zamojskie – tryptyk”, Maciej Milewski i Andrzej Tryzno, 2009