Muzeum Historii Polskiego Ruchu Ludowego
Muzeum Niepodległości
Stowarzyszenie Historyków Wojskowości
Zakład Historii Ruchu Ludowego
uprzejmie zapraszają na konferencję naukową nt.
80. rocznica powstania zamojskiego. Prawda i pamięć
Obchody odbędą się 1 lutego 2023 r. o godz. 9.00
w Muzeum Niepodległości, Warszawa, Al. Solidarności 62
PROGRAM
Powitanie i otwarcie wystawy
• dr Tadeusz Skoczek – dyrektor Muzeum Niepodległości
• dr Janusz Gmitruk – dyrektor Muzeum Historii Polskiego Ruchu Ludowego
REFERATY (15 min.)
• dr Mirosława Bednarzak-Libera (MHPRL), Ruch ludowy na Zamojszczyźnie
w II Rzeczypospolitej
• dr Mateusz Ratyński (MHPRL), Polityczne aspekty działalności Centralnego
Kierownictwa Ruchu Ludowego
• prof. dr hab. Tadeusz Panecki (SHW), Sytuacja polityczno-militarna w Europie na
początku 1943 r.
• dr Janusz Gmitruk (MHPRL), Geneza powstania zamojskiego
• mgr Longin Kaczanowski (SHW), Martyrologia wsi polskiej 1939–1945
• prof. dr hab. med. Barbara Bartłomowicz-Oesch, Płk. Franciszek Bartłomowicz
„Grzmot” – komendant obwodu Tomaszów Lubelski BCh, główny organizator
powstania zamojskiego
• dr hab. Jerzy Mazurek (prof. UW), Władysław Wyłupek – komendant Obwodu
Zamojskiego BCh, współorganizator walk BCh na Zamojszczyźnie
• dr Beata Kozaczyńska (UPH), Losy dzieci polskich wywiezionych z Zamojszczyzny
w latach 1942–1943
• mgr Małgorzata Karolina Piekarska (MN), Syn dwóch matek
KOMUNIKATY (10 min.)
• mgr Anna Przybylska (ZHRL), Bataliony Chłopskie na Zamojszczyźnie
• mgr Zenon Kaczyński (MHPRL), Powstanie zamojskie w prasie konspiracyjnego
ruchu ludowego
• prof. dr hab. Romuald Turkowski (MHPRL), Obraz wysiedleń ludności wsi
zamojskiej w świetle prasy ruchu ludowego (1942–1943)
• dr Tadeusz Doroszuk, „Powstanie zamojskie” – w fi lmie dokumentalnym
• mgr Joanna Gierczyńska, Tablica poświęcona Dzieciom Zamojskim na terenie Muzeum
Więzienia Pawiak
• mgr Robert Matejuk, („Zielony Sztandar”), Upamiętnianie powstania zamojskiego na
łamach „Zeszytu Historycznego” „Zielonego Sztandaru”
Konferencji towarzyszy wystawa pt. Powstanie zamojskie
Wykorzystano obraz ze zbiorów MHPRL pt. „Zielony Krzyż”, Maciej Milewski, olej, płótno; 80 x 70 cm, 2015
Muzeum Historii Polskiego Ruchu Ludowego Warszawa Oddział Piaseczno zaprasza na zwiedzanie wystawy: Bractwo Strzeleckie w Gniewie. Proces konserwacji sztandaru Bractwa Strzeleckiego Gniew z 1896 roku.
W 2011 roku muzeum nabyło od Wojciecha Ponczka sztandar Bractwa Strzeleckiego w Gniewie z 1896 roku. Niestety stan zachowania sztandaru był zły i wymagał szybkiej konserwacji. Brak XIX wiecznych materiałów i wysokie koszty powodowały, że proces się przedłużał. Pod koniec 2022 roku odnowiony sztandar wrócił do muzeum.
Gniewski Związek Strzelecki powstał prawdopodobnie w średniowieczu. Niestety nie przetrwały żadne informacje o pierwszych latach ich działalności. Pojedyncze wzmianki pochodzą dopiero z końca osiemnastego wieku. W 1896 rząd pruski wyszedł z inicjatywą wskrzeszenia towarzystwa i wykorzystania go do sprawowania nadzoru i zapewnienie bezpieczeństwa w czasach, kiedy w państwie narastał wewnętrzny niepokój. Pierwotnie plac strzelecki Bractwa znajdował się w fosie przy zachodniej części murów obronnych. W 1849 kupiono kawałek ziemi przy trakcie prowadzonym na Bydgoszcz ( dzisiaj Nicponia). Szybko teren zamienił się w park otoczony ogrodami i skwerami oraz przeznaczonymi na ćwiczenia budynkami.
Po odzyskaniu niepodległości Bractwo nadal prowadziło aktywną działalność. Ostatnim królem Bractwa był Bonifacy Pączek, świetny strzelec, trzykrotny król. Ostatnie raz zdobył królewskie insygnia w lipcu 1939 roku. Bonifacy Pączek, ryzykując życie w czasach okupacji niemieckiej przechowywał sztandar ukryty w wózku dziecinnym. Pan Bonifacy wspominał: „ o pięknych czasach , gdy w Nicponi cały Gniew się bawił za sprawą kurkowego bractwa strzeleckiego. Była tam piękna strzelnica, sala balowa z portretami wszystkich królów i rycerzy bractwa. Co miesiąc odbywały się strzelania. Różne były konkursy, np. turniej kawalerów o medal przechodni, zimą strzelali na srebro, na kiełbasy, na kaczki. Ale najważniejsze było lipcowe strzelanie. W niedzielę kto żyw ciągnął do Nicponi. Przyjeżdżali tam także liczni goście-członkowie bractw strzeleckich z Tczewa, Pelplina, Chojnic, Starogardu, Kartuz, Gdyni i innych miejscowości. Wojsko stało w szpalerze, grała orkiestra „.
Na wystawie są prezentowane sztandary, puchary i odznaczenia bractwa strzeleckiego, fotografie i etnografia.
Wystawa będzie czynna do 31 marca 2023 roku.
Marek Lidzbarski.
10 grudnia 2022 r. w Muzeum Historii Polskiego Ruchu Ludowego w Warszawie odbyło się spotkanie laureatów Ogólnopolskich Konkursów Historycznych: XXVIII Konkurs na pamiętnik, wspomnienia, relacje i opracowania „Z dziejów OSP”; XVI Konkurs na prace popularnonaukowe i badawcze dotyczące historii pożarnictwa, Konkurs Strażacy w akcji. Serdecznie gratulujemy laureatom! Zapraszamy do obejrzenia relacji fotograficznej i filmowej ze spotkania.
Relacja fotograficzna:
Zdjęcia: Marian Zalewski (ZOSP RP), Weronika Roś (MHPRL)
Relacja filmowa:
Dr Janusz Gmitruk dyrektor Muzeum Historii Polskiego Ruchu Ludowego uprzejmie zaprasza na wernisaż wystawy poplenerowej pt. LUDOWE ZWYCZAJE BOŻONARODZENIOWE oraz SPOTKANIE OPŁATKOWE. Uroczystość odbędzie się 15 grudnia 2022 r o godz. 12:00 w siedzibie Muzeum Historii Polskiego Ruchu Ludowego w Warszewie, Al. Wilanowska 204.
Obraz: Kudłacik-Piasecka Ewa, Hej kolęda, kolęda, akryl, płótno, 2022
Relacja fotograficzna:
Relacja filmowa:
Muzeum Historii Polskiego Ruchu Ludowego zaprasza na otwarcie wystawy połączonej z konferencją naukową pt. Gabriel Narutowicz (1865–1922) Pierwszy prezydent Niepodległej. Wydarzenie odbyło się 16 grudnia 2022 r. o godz. 12:30 w siedzibie Muzeum Historii Polskiego Ruchu Ludowego (aleja Wilanowska 204, Warszawa).
PROGRAM KONFERENCJI NAUKOWEJ:
dr Janusz Gmitruk (MHPRL)
Urząd prezydenta w panoramie dziejów
dr hab. Marek Białokur (Uniwersytet Opolski)
Gabriel Narutowicz. Zarys biografii
dr Dorota Gajda-Szczegielniak
(Zespół Szkół w Dobrzeniu Wielkim)
Kobiety w życiu Gabriela Narutowicza
dr Mateusz Ratyński (MHPRL)
Kuluary wyboru Gabriela Narutowicza na prezydenta RP
dr Beata Michalec (Muzeum Niepodległości)
Ten który przytrzymał Gabriela Narutowicza.
Historia Edwarda Okunia
dr hab. Jerzy Mazurek (MHPRL, Uniwersytet Warszawski)
Śmierć Gabriela Narutowicza w latynoamerykańskiej prasie
polonijnej
prof. dr hab. Romuald Turkowski (Uniwersytet Warszawski)
Kultywowanie pamięci Gabriela Narutowicza
mgr inż. architekt Małgorzata Pastewka (MHPRL)
Willa Gabriela Narutowicza w Warszawie
Obraz: Maria Fuks, „Gabriel Narutowicz”, 2021, ze zbiorów MHPRL
Relacja fotograficzna:
Relacja filmowa:
Relacja fotograficzna i filmowa z konferencji naukowej połączonej z otwarciem wystawy zorganizowanej z okazji 100-lecia objęcia przez Macieja Rataja funkcji marszałka Sejmu I kadencji II RP. Konferencja odbyła się 1 grudnia 2022 r. w siedzibie Muzeum Historii Polskiego Ruchu Ludowego w Warszawie.
Relacja fotograficzna:
Relacja filmowa:
Muzeum Historii Polskiego Ruchu Ludowego, Muzeum Niepodległości, Klub Parlamentarny, Koalicja Polska – PSL, UED, Konserwatyści uprzejmie zapraszają na konferencję naukową połączoną
z otwarciem wystawy zorganizowaną z okazji 100-lecia objęcia przez Macieja Rataja funkcji marszałka Sejmu I kadencji II RP. Konferencja odbędzie się 1 grudnia 2022 r. o godz. 11.00 w siedzibie Muzeum Historii Polskiego Ruchu Ludowego w Warszawie, al. Wilanowska 204.
PROGRAM:
dr Janusz Gmitruk dyrektor MHPRL
– otwarcie konferencji naukowej i wystawy
REFERATY:
dr Janusz Gmitruk (MHPRL)
Działalność parlamentarna ruchu ludowego
dr hab. Arkadiusz Indraszczyk (MHPRL)
Wybory do Sejmu I kadencji w 1922 roku
dr Mateusz Ratyński (MHPRL)
Rataj znany i nieznany
dr Mirosława Bednarzak-Libera (MHPRL)
Maciej Rataj w pamięci zbiorowej społeczeństwa polskiego
prof. dr hab. Romuald Turkowski (MHPRL)
Maciej Rataj przyjaciel ZMW RP
dr Czesław Siekierski
(Klub Parlamentarny Koalicja Polska – PSL, UED, Konserwatyści)
Instytut Polityczny im. Macieja Rataja
dr Tadeusz Skoczek – (Muzeum Niepodległości)
Maciej Rataj w Galerii Malarstwa Historycznego Muzeum Niepodległości
Na okładce:
obraz ze zbiorów MHPRL, Maciej Milewski, „Maciej Rataj”, obraz, olej, płótno, 2022