Opis
Warszawa 2019, s. 211[58], il.
Odzyskanie niepodległości w 1918 r. na trwałe wpisało się w historię powstania ruchu ludowego. Działania polityczne ludowców, zmierzające do uobywatelnienia chłopów, były nową formułą walki o niepodległość Polski odzyskanej w imię ludu i dla ludu. Autor szczegółowo opisuje podejmowane wówczas inicjatywy i zmagania, aby uczynić z mieszkańców wsi świadomych i zaangażowanych w sprawy społeczne i polityczne obywateli. Przedstawia także udział działaczy ludowych w walce narodowowyzwoleńczej i działaniach dyplomatycznych na rzecz odrodzenia niepodległej Polski. Publikację wzbogaca obszerny wybór materiałów źródłowych oraz bogaty materiał ilustracyjny.
Spis treści
Przedmowa
Kalendarium ważnych wydarzeń poprzedzających odzyskanie
niepodległości i odbudowę II RP Listopad 1918 roku – czas nadziei niepodległościowej
Tradycje walki o niepodległość
„Pozyskać lud dla Polski i odbudować Polskę dla ludu…”
Powstanie ruchu ludowego – nowa wizja walki o niepodległość
Czwarte powstanie narodowe – rewolucja 1905-1907
Obchody grunwaldzkie
Działalność niepodległościowa ludowców w Galicji
Zniszczenia wojenne w Królestwie Polskim
„Nie dać zasnąć duszy narodu”
Okupacja
Ruch ludowy w walce o władzę w 1918 roku
Przed odzyskaniem niepodległości
Pierwszy rząd zaborowy – Polska Komisja Likwidacyjna
Republika Tarnobrzeska
„Największym dobrem jest wolna ojczyzna…”
W czasach II Rzeczypospolitej
„Twierdzą nam będzie każdy próg…”
1945–1947 „…nie pozwolimy, by Polska wbrew naszej woli była
budowana…”
„Jedność i suwerenność ruchu ludowego jest dla nas dobrem
najwyższym”
Zakończenie
Wybór dokumentów
- 1914 luty 1, Kraków – Rezolucja Wincentego Witosa, uchwalona
jednomyślnie na I Kongresie PSL „Piast” pt. Konieczności
narodu i ludu polskiego
- 1914 sierpień 30 – Artykuł Wincentego Witosa Kilka słów do Braci
w tygodniku „Piast” (fragmenty), wzywający chłopów do
walki o wolność Ojczyzny
- 1914 wrzesień 22, Grudziądz – Artykuł z „Gazety Grudziądzkiej”,
formułujący stanowisko w kwestii polskiej
- 1915 grudzień 4-6, Warszawa – Uchwały konstytucyjnego zjazdu
PSL w Królestwie w kwestii polskiej (fragmenty)
- 1916 czerwiec 11-13, Warszawa – Program PSL w Królestwie
Polskim (fragmenty)
- 1916 listopad 5, Warszawa – Odezwa PSL w Królestwie Polskim
Do ludu polskiego w sprawie Aktu 5 listopada 1916 r.
i rozwiązania kwestii polskiej
- 1916 listopad 8, Grudziądz – Artykuł z „Gazety Grudziądzkiej”
w sprawie Aktu 5 listopada 1916 r.
- 1917 luty, Warszawa – Program Zjednoczenia Ludowego
(fragmenty)
- 1917 kwiecień 15, Kraków – Rezolucja posłów PSL „Piast”,
domagająca się od Koła Polskiego podjęcia starań w sprawie
przyłączenia Śląska Cieszyńskiego do Galicji
- 1917 maj 28 – Rezolucja działacza PSL „Piast” Włodzimierza
Tetmajera przyjęta przez Polskie Koło Sejmowe w sprawie
zjednoczenia i niepodległości Polski
- 1917 czerwiec 16, Wiedeń – Przemówienie Wincentego Witosa
w austriackiej Radzie Państwa
- 1917 listopad 25, [Kraków] – „Adres do Rady Regencyjnej”
uchwalony na Radzie Naczelnej PSL „Piast” na wniosek
Bolesława Wysłoucha
- 1917 grudzień 29 – Rezolucja Klubu Poselskiego PSL „Piast”
w sprawie konferencji pokojowej w Brześciu Litewskim
- 1918 styczeń 21 – Uchwała Klubu Poselskiego PSL „Piast”,
żądająca przyznania reprezentantom narodu polskiego
uczestnictwa w rokowaniach pomiędzy Rosją bolszewicką
a Niemcami i Austrią
- 1918 styczeń 26, Kraków – Uchwały galicyjskiego Związku
Międzypartyjnego
- 1918 styczeń 28, Warszawa – Uchwały przyjęte na Walnym
Zjeździe PSL w Królestwie Polskim w sprawie państwa
polskiego, Litwy, rokowań pokojowych w Brześciu
Litewskim, Rady Regencyjnej, Rady Stanu, Polskiej
Organizacji Wojskowej (fragmenty)
- 1918 styczeń 30-31, Warszawa – Uchwały zjazdu Zjednoczenia
Ludowego w sprawie granic i reform polityczno-społecznych
przyszłego państwa polskiego
- 1918 luty 11, Lublin – Odezwa PSL w Królestwie Polskim
- Bracia Włościanie, nawołująca do walki przeciwko
postanowieniom Układu Brzeskiego z 9 lutego 1918 r.
- 1918 luty 14 – Uchwała Zarządu Głównego Zjednoczenia
Ludowego, protestująca przeciwko Układowi Brzeskiemu
z 9 lutego 1918 r. oraz opowiadająca się za zjednoczeniem
ziem polskich w niepodległym państwie
- 1918 luty, Warszawa – Odezwa Zjednoczenia Ludowego, protestująca
przeciwko Układowi Brzeskiemu z 9 lutego 1918 r.
- 1918 lipiec 7, Warszawa – Kraków – Deklaracja przedstawicieli
Zjednoczenia Ludowego w Radzie Stanu, z którą
solidaryzowało się PSL „Piast”, precyzująca stanowisko
wobec nowo otwartej rady, przyszłego sejmu polskiego
i państw centralnych
- 1918 październik [około 15], Kraków – Manifest do Polaków
– proklamacja niepodległości Polski, Zgromadzenia
Poselskiego, stanowiąca platformę polityczną Polskiej
Komisji Likwidacyjnej z 28 października 1918 r.
- 1918 październik 19, Warszawa – Oświadczenie PSL
w Królestwie, PSL „Piast” i Zjednoczenia Ludowego
w sprawie przyszłego rządu polskiego, złożone przez
Wincentego Witosa na zebraniu przedstawicieli partii Galicji
i Królestwa Polskiego
- 1918 październik 28, Kraków·– Lwów – Informacja o powołaniu
Polskiej Komisji Likwidacyjnej (fragmenty)
- 1918 listopad 1-2, Warszawa – Uzupełnienia do programu
PSL w Królestwie Polskim z 1916 r. przyjęte na zjeździe
Stronnictwa (fragmenty)
- 1918 listopad 7, Lublin – Kraków – Manifest Tymczasowego
Rządu Ludowego Republiki Polskiej
- 1918 grudzień – Odezwa wyborcza Wincentego Witosa pt. Bracia
Ludowcy do walki i zwycięstwa
- 1920 lipiec 3, Warszawa – Odezwa Rady Obrony Państwa
- 1920 lipiec 3, Warszawa – Odezwa Rady Obrony Państwa
do armii
- 1920 lipiec, Warszawa – List Stanisława Thugutta w tygodniku
„Wyzwolenie”, wyjaśniający powody ochotniczego zaciągu
do armii
- 1920 lipiec 24, Warszawa – Exposé premiera Rządu Obrony
Narodowej wygłoszone na forum Sejmu Ustawodawczego
- 1920 przełom lipca-sierpnia – Odezwa PSL „Wyzwolenie”
- 1920 sierpień – Odezwa PSL „Wyzwolenie”
- 1920 sierpień 5, Warszawa – Odezwa Rządu Obrony Narodowej
do społeczeństwa. Ojczyzna w niebezpieczeństwie!
- 1920 sierpień – Odezwa PSL „Wyzwolenie” do rezerwistów
i poborowych
- 1920 sierpień – Odezwa PSL „Piast” do chłopów
- 1920 sierpień 12, Warszawa – Belweder – List Naczelnika
Państwa i Naczelnego Wodza Józefa Piłsudskiego do
premiera Rządu Obrony Narodowej Wincentego Witosa
przedstawiający powody dymisji z zajmowanych stanowisk
- 1920 sierpień 22 (faktycznie przed 15 sierpnia) – Artykuł
Maksymiliana Malinowskiego w tygodniku „Wyzwolenie”
wzywający do walki z wrogiem
- 1937 sierpień 15 – Odezwa Stronnictwa Ludowego w sprawie
obchodów Święta Czynu Chłopskiego
Bibliografia
- Kołodziejczyk Ludowcy II Rzeczypospolitej wobec Święta
Niepodległości
Indeks nazwisk