Wpomnienie Juliusza Kraziewicza
W tym roku mija 125 rocznica śmierci Juliusza Kraziewicza. Należy on do tych wybitnych a zapomnianych ludzi, którzy nie tylko w dziejach Pomorza, ale także całej Polski zapisali swoje imię złotymi zgłoskami. Stworzył on wzór organizacji chłopskiej o charakterze społeczno-gospodarczym i oświatowym, która, zapuściwszy korzenie najpierw na ziemi pomorskiej, następnie wielkopolskiej i z kolei w innych dzielnicach naszego kraju, wytrzymała próbę czasu i przetrwała, mimo już zmienionej treści działania, do naszych dni.
Pionierska i płodna w skutkach działalność Kraziewicza rozsławiła ongiś Piaseczno w całej Polsce jako „gwiazdę z nadbałtyckiej krainy”. Przyjeżdżali tu delegaci z innych stron Pomorza, z Wielkopolski i Galicji, ażeby z bliska przypatrzeć się i zapoznać z organizacją oraz pracą Kółka.
W epoce zaborów, szczególnie na ziemiach zaboru pruskiego, gdzie ludność systematycznie germanizowano wydzierając jej ziemie i mowę ojczystą, kółka spełniały zarówno doniosłą rolę dźwigni postępu gospodarczego, jak również rolę ognisk budzenia i umacniania uczuć narodowo-patriotycznych, oporu przeciwko akcji wynaradawiania Polaków. I pod tym względem dzieło Kraziewicza oraz ruch ludowy przez niego zainicjowany i kierowany zasługują na najwyższe uznanie, zapisały się bowiem na trwałe w dziejach ekonomicznego i kulturalnego rozwoju wsi polskiej.
