BERLIN – Wspomnienia Polaków z robót przymusowych w stolicy III Rzeszy w latach 1939-1945

Opis

 Warszawa 2012, s. 365, [3], s. tabl. 20.

Publikacja jest trzecią z kolei wydaną wspólnie przez Muzeum Historii Polskiego Ruchu Ludowego oraz Fundację „Polsko-Niemieckie Pojednanie”. Poświęcona została losom byłych polskich robotników przymusowych zatrudnionych w latach II wojny światowej w stolicy III Rzeszy.

Polacy stale byli obecni w życiu politycznym, gospodarczym, kulturalnym i społecznym Berlina. Jednak nigdy nie było ich tam tak dużo jak w okresie II wojny śwaiatowej. Nie byli to turyści, ani artyści, ani nawet robotnicy sezonowi, byli to „berlińczycy z przymusu”. Do dzisiaj groby niektórych z nich można znaleźć na każdym spośród ponad dwustu berlińskich cmentarzy.

W czasie wojny Berlin był nie tylko stolicą III Rzeszy , ale również jej najważniejszą kuźnią zbrojeniową. Jak wynika z Niemieckich statystyk, 1943 roku co dziesiąty silnik samolotowy, co czwarty czołg i prawie połowa wszystkich dział zostały wyprodukowane właśnie w Berlinie. W sierpniu 1944 roku, gdy w Warszawie trwało największe powstanie w okupowanej przez Niemców Europie, w Berlinie pracowało 381 147 obcokrajowców, stanowiących 28% wszystkich zatrudnionych; szybko dołączyli do nich Polacy ze zburzonej Warszawy.

Przez pięć lat wojny przez stolicę III Rzeszy przewinęło się ponad 500 tys. robotników przymusowych z prawie 20 państw całej okupowanej Europy. Robotnicy Ci zatrudniani byli zarówno przez duże przedsiębiorstwa jak i prywatne gospodarstwa domowe.

W prezentowanym tomie zawarto wspomnienia 15 autorów – robotników przymusowych w Berlinie. Książka ma za zadanie pokazać młodym Polakom i Niemcom losy tych ludzi. Publikacja ta ma być wyrazem pamięci o pokoleniu, które przeżyło lata wojny i okupacji, walcząc nie tylko o przetrwanie, ale też o wolność i godność. Zachowanie pamięci jest bowiem naszym wspólnym świętym obowiązkiem.