Historia Wybrzeża Moskitów, Belize i Darién

Opis

Warszawa 2020, s. 483.

Marcin Florian Gawrycki – profesor zatrudniony w Instytucie Stosunków Międzynarodowych Uniwersytetu Warszawskiego. Autor publikacji poświęconych Ameryce Łacińskiej, między innymi Chrystus jada cuy. Latynoamerykańska sztuka kulinarna nie od kuchni (2014) oraz sześciotomowej serii Latynoamerykańskie koncepcje stosunków międzynarodowych (2015). Szczęśliwy tata małej Zosi i jeszcze mniejszej Helenki.

Ameryka Łacińska wiąże się z cywilizacją iberyjską. W przeciwieństwie do wysp Morza Karaibskiego, które poddane były ostrej rywalizacji mocarstw europejskich, w kontynentalnej części Ameryki dominowali Hiszpanie i w ograniczonym stopniu Portugalczycy. Niewiele wiadomo o innych projektach kolonizacyjnych, w efekcie czego w powszechnej świadomości dominuje dość powierzchowny i niepełny obraz historii tego regionu świata. Tymczasem trzy kraje – Holandia, Francja i Wielka Brytania – rzuciły wyzwanie hiszpańskiemu imperium kolonialnego. Ostatnie z wymienionych państw przyjęło dwojaki model w swojej rywalizacji z Hiszpanią – okupacji terytorialnej na niezajętych wyspach karaibskich i ekspansji handlowej w kontynentalnej Ameryce.
W prezentowanej pracy chciałbym się przyjrzeć więc historii trzech obszarów, które stały się przedmiotem brytyjskich przedsięwzięć handlowo-osadniczych: Darién, Wybrzeża Moskitów i Belize. Pierwszy eksperyment, dotyczący terytorium leżącego na obecnej granicy kolumbijsko-panamskiej był krótki i nieudany, ale odcisnął swoje piętno na lokalnej społeczności. Drugi obszar, rozciągający się na całym atlantyckim wybrzeżu współczesnej Nikaragui i części atlantyckiego wybrzeża Hondurasu, był związany z długim procesem współpracy Brytyjczyków z tubylczym Królestwem Miskito, który okresowo znajdował się pod ich protektoratem. Wreszcie trzeci projekt wiąże się z istnieniem dziś niepodległego państwa Belize, choć bardzo długo, aż do połowy XIX wieku, obszar ten nie był uznawany za oficjalną brytyjską kolonię.