Protokoły rządów Wincentego Witosa, t. 2: Rządy centroprawicy (1923 i 1926)

Opis

Warszawa 2023, s.209[3].

Spis treści

Wstęp

Rok 1923

Rok 1926

Indeks osobowy

Wstęp  

Wincenty Witos był jedną z najbardziej niezwykłych postaci polskiej sceny politycznej okresu dwudziestolecia międzywojennego. Za życia i  po śmierci jedni otaczali go najwyższą czcią, inni nie szczędzili pod jego adresem oszczerstw, skazywali go na zapomnienie. Witos był niekwestionowanym przywódcą polskich chłopów, zajmującym czołowe miejsce wśród najwybitniejszych działaczy ludowych. Prof.dr.hab. Stanisław Szczotka nazwał Wincentego Witosa ,,Ojcem Ojczyzny,,- polskim Cyncynatem, który chłopów przywrócił Polsce. Szczególną rolę odegrał w okresie wojny polsko bolszewickiej, kiedy stał na czele Rządu Obrony Narodowej. Obok legendy Witosa jako wybitnego chłopskiego wodza pojawia się także inna, czarna legenda. Miała ona uzasadnić określone działanie polegające na tym, że w wolnej już Polsce chłop nadal będzie poniżany, pozbawiany praw obywatelskich i politycznych, a jego praca i walka dla odzyskania wolności, budowy niepodległości państwa i jego obrony w 1920.  nie będą doceniane. Witos jako polityk znalazł się w bardzo trudnej sytuacji politycznej w latach 1922-1926. W tym okresie podjął współpracę z narodową demokracją, stając w 1923r. i w 1926r. na czele wspólnych centroprawicowych rządów.  Gabinety te spotkały się z negatywnym odbiorem społecznym, a sam Witos stał się obiektem brutalnej kampanii lewicy i obozu sanacji. Wybory w listopadzie 1922r. nie przyniosły rozstrzygnięcia i nie zapewniły większości parlamentarnej żadnej z konkurujących stron. Najwięcej głosów zdobył Chrześcijański Związek Jedności Narodowej, koalicja endecji z chadecją i konserwatystami. Blok centroprawicowy miał 169 posłów i 47 senatorów (38 procent mandatów poselskich i 42,2 procent senatorskich). Sukces wyborczy był jednak względny, ponieważ nie przyniósł większości w żadnej i izb parlamentu.[…]