Aktualności

Udostępnij:

W piątek, 24 lutego 2017 r., przypada 17. rocznica śmierci Komendanta Głównego Batalionów Chłopskich.

Urodzony 20 września 1902 r. w Mikułowicach, w rodzinie chłopskiej. Jeden z czołowych współorganizatorów konspiracyjnego ruchu ludowego, były komendant główny Batalionów Chłopskich. Jego postać jest dziś symbolem wspaniałych i jakże chlubnych dokonań 157–tysięcznej organizacji zbrojnej polskiej wsi, która, zachowując wierność kościuszkowskiemu hasłu „Żywią i Bronią”, stanęła do trudnej i krwawej, ale zwycięskiej walki z hitlerowskim najeźdźcą.

Gen. dyw. Franciszek Kamiński należał do tych działaczy politycznego ruchu ludowego, którzy już w pierwszych tygodniach niemieckiej okupacji podjęli inicjatywę tworzenia podziemnych struktur Stronnictwa Ludowego „Roch”. Był jednym ze współtwórców centralnego ośrodka ruchu ludowego na terenie Warszawy, kierowanego przez Macieja Rataja. W listopadzie 1939 r. podjął prace organizacyjne mające na celu stworzenie chłopskiego ruchu oporu na Kielecczyźnie. Z jego to właśnie inspiracji powołano wówczas w powiatach: pińczowskim, opatowskim, sandomierskim i iłżeckim pierwsze komórki konspiracyjne „Rocha”. Pełnił wówczas funkcję łącznika pomiędzy rodzącą się kielecką organizacją SL a Centralnym Kierownictwem Ruchu Ludowego. Wchodził też w skład kierownictwa wojewódzkiego „Rocha”. Opowiadał się za włączeniem chłopów do działalności ZWZ. Jednakże niechętny stosunek do ludowców ze strony kadry dowódczej tegoż Związku sprawił, że zaistniała konieczność powołania odrębnej organizacji zbrojnej ruchu ludowego. Z taką też propozycją na początku 1940 r. F. Kamiński wystąpił wobec CKRL. Spotkała się ona z pełną aprobatą, w związku z czym zlecono mu przygotowanie odpowiednich dokumentów. W połowie sierpnia tegoż roku zgłosił już bardzo konkretną koncepcję utworzenia Straży Chłopskiej, zaś w listopadzie decyzją CKRL stanął na jej czele jako Komendant Główny. Nieco później organizacja ta przybrała nazwę Bataliony Chłopskie.

Powierzenie Franciszkowi Kamińskiemu tej wysokiej i odpowiedzialnej funkcji nie było dziełem przypadku. Przecież już na wiele lat przed wojną dał się poznać jako jeden z najbardziej ofiarnych działaczy ruchu ludowego. Podczas studiów na Uniwersytecie Warszawskim w latach dwudziestych był kierownikiem Sekretariatu Naczelnego PSL „Wyzwolenie”. W 1931 r. został prezesem Polskiej Akademickiej Młodzieży Ludowej, zaś w 1933 r. stanął na czele Mazowieckiego Związku Młodzieży Wiejskiej. Jednocześnie z wielkim zaangażowaniem działał w Stronnictwie Ludowym. Był bardzo blisko związany z Maciejem Ratajem, urzędującym Prezesem Stronnictwa. Z jego tez polecenia w czasie podjętej w 1936 r. przez sanacyjną policję pacyfikacji Zamojszczyzny prowadził rozmowy z działaczami socjalistycznymi w sprawie wspólnego przeciwstawienia się bezkarnym poczynaniom ówczesnych czynników rządowych. Uczestniczył w organizowanie w 1937 r. strajku chłopskiego. Wtedy to Maciej Rataj, obawiając się delegalizacji SL, powierzył mu zabezpieczenie majątku Stronnictwa. Do pełnienia funkcji komendanta głównego BCh posiadał również odpowiednie przygotowanie wojskowe. Ukończył bowiem z pierwszą lokatą w randze podporucznika szkołę podchorążych piechoty w Nisku.

Jako najwyższy dowódca pierwszej w dziejach naszego kraju samodzielnej chłopskiej organizacji gen. dyw. Franciszek Kamiński cieszył się olbrzymim szacunkiem swych żołnierzy. W tych trudnych latach walki wielu znało go jedynie pod konspiracyjnym pseudonimem „Zenon Trawiński”. Był człowiekiem wymagającym od siebie i podkomendnych. Wydawał zawsze rozkazy głęboko przemyślane. Kiedy w 1942 r. hitlerowcy podjęli akcję wysiedlania ludności wiejskiej z Zamojszczyzny, wówczas gen. Kamiński bezpośrednio na miejscu kierował obroną tych ziem. Organizował pierwsze wystąpienia zbrojne BCh na tym terenie. Zwycięski przebieg bitwy pod Wojdą, Róża i Zaborecznem doprowadził do zahamowania akcji wysiedleńczej na Zamojszczyźnie.

Po zakończeniu wojny był działaczem Polskiego Stronnictwa Ludowego. Piastował mandat poselski do KRN, następnie do Sejmu Ustawodawczego. Nie oszczędził mu los – podobnie jak wielu innym działaczom ruchu ludowego – doświadczeń gorzkich i tragicznych. Był przecież ofiarą niesłusznych i wielce krzywdzących oskarżeń, rzuconych nań w początkach lat pięćdziesiątych.

W 1980 r. razem z grupą wyższych oficerów Armii Krajowej przyjął awans na generała brygady WP. Uaktywnił działalność środowiska byłych żołnierzy, kierując Krajową Komisją Batalionów Chłopskich. W 1989 r. reaktywował Polskie Stronnictwo Ludowe w Wilanowie. Na II Kongresie PSL „Wilanowskiego” 11 listopada 1989 r. wybrany został prezesem tego Stronnictwa. Był orędownikiem jedności działania politycznego ruchu ludowego. Zaangażował się w tworzenie wspólnej organizacji ludowców – wielkiego PSL. Na Kongresie Jedności PSL 5 maja 1990 r. wybrany honorowym Prezesem Stronnictwa. W 1993 r. awansowany został do stopnia generała dywizji Wojska Polskiego.

3 maja 1996 r. prezydent RP Aleksander Kwaśniewski odznaczył gen. dyw. Franciszka Kamińskiego Orderem Orła Białego. Wniosek rekomendujący generała podpisał prezes PSL, dwukrotny premier rządu RP Waldemar Pawlak.

Generał Franciszek Kamiński, mimo że jego czyny i działalność są owiana legendą, pozostał człowiekiem niezwykle skromnym. Zawsze zachowywał życzliwość dla ludzi. Przez całe życie pragnął jak najlepiej służyć warstwie społecznej, z której się wywodził. Zmarł 24 lutego 2000 r. w Warszawie.