Stanisław Prauss „Akt kobiecy”
Stanisław Prauss (1902-1967) artysta malarz, rysownik, grafik, ilustrator. Studiował w Szkole Sztuk Pięknych w Warszawie oraz w Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie. Początkowo wykonywał ilustracje do tygodników i wydawnictw, później pracował jako nauczyciel rysunku w Kielcach. W jego dorobku artystycznym znajdują się obrazy olejne, akwarele, rysunki, szkice, studia. W swej twórczości zajmował się pejzażem, dla którego inspirację stanowiły często krajobrazy wsi, wiejska zabudowa, przyroda, a także malarstwem historycznym, malując sceny batalistyczne, studia dawnego uzbrojenia i stroju. Istotne miejsce w twórczości Praussa zajmują prace, w których dominującym elementem jest koń. Tworzył ponadto sceny rodzajowe, martwe natury, portrety, studia postaci, karykatury oraz akty.
Wystawa Muzeum Historii Polskiego Ruchu Ludowego, które jest posiadaczem najbogatszej kolekcji prac Stanisława Praussa, przybliża ostatni z wyżej wymienionych nurtów twórczości artysty.
Na wystawie zaprezentowano malarstwo olejne oraz rysunki Stanisława Praussa będące darowizną od prof. Marka Ordyłowskiego (siostrzeńca żony St. Praussa). Zaprezentowane obrazy olejne: „Akt kobiety na sofie”, „Akt kobiety i martwa natura”, „Akt kobiety na fotelu”, „Akt kobiety na krześle”, „Akt kobiety”, „Akt kobiety z tkaniną”, „Akt kobiety z wachlarzem”, „Akt kobiety przy piecu”, „Branka” są stonowane kolorystycznie. Zwracają uwagę powściągliwą gamą barw opartą na harmonii ciemnych, stłumionych kolorów, choć nie zostały pozbawione jaskrawych akcentów – czerwieni i żółci.
Od wielu lat prace te zwinięte były w rulony, zapewne nigdy nienaciągnięte na blejtramy, zniszczone, z licznymi ubytkami warstwy malarskiej. Na przełomie 2021 i 2022 roku przeszły one proces pełnej konserwacji. Obecnie, prawdopodobnie pierwszy raz, prezentowane są szerszej widowni.